Meteen naar de inhoud

Principes Gemeenschapskracht

Hoe kan gemeenschapskracht recht worden gedaan, meer ruimte en duurzame impact krijgen? Hoe kan een sociale infrastructuur tot stand komen waarin gemeenschapskracht tot groei en bloei komt, meer teweeg brengt en meer maatschappelijke waarde creëert.

Laat je inspireren door de werkende principes, schrijf je in voor de masterclass gemeenschapskrachtspel of neem contact op. 

Bewoners nemen regie

Gemeenschapsgevoel, gezamenlijke identiteit en coöperatief begint met urgentie, collectief doel en ambitie. Het oplossen van grote wereldproblemen in de directe omgeving. Bewoners nemen regie, eigenaarschap en verantwoordelijkheid met echte ‘trekkers’ die mensen binden en expertise aantrekken. Het moet de moeite waard zijn, om vol te houden. Met een goeie balans tussen iets betekenen, waar je blij van wordt en persoonlijke doelen. Investeer in wat energie geeft en ga aan de slag. Met kampvuur-gesprekken, open ontmoetingen, actieonderzoek en vooral doen. Breng in beeld brengen wat betrokkenen graag anders zien, willen bijdragen en meer. Breng netwerk, talent, locaties en wat er allemaal al is en gebeurt in kaart. In spel, creatieve sessies, een expeditie, safari….. Vier successen en maak anderen deelgenoot van wat dit brengt aan positieve energie, plezier en blijheid.

Inspiratie voor gemeenschapskracht

Werkende principes voor duurzame impact

Met dank aan Meta de Vries, Buurtcooperatie Oostelijk Haven Gebied Amsterdam, Piet Verhoeven, Cooperatie Esbeek, Jos van Wegen, Coopnet, Gul Dolap-Yavuz, Beytna, Jitske Tiemersma, Jan Smelik en Jurgen van der Heijden, Ella Vogelaaracademie Gemeenschapskracht, Sharona Ceha, Urgenda, Sha verbinding, Pentascope, Harry Troelstra, Dialooggemeenschapskracht, Nieuwegeinfonds, Wilma de Buck (Wijkwijzer Noordoost, Utrecht in Dialoog) en heel veel meer actieve bewoners.

  1. Gemeenschapsgevoel, gezamenlijke identiteit en coöperatief begint met urgentie, collectief doel en ambitie, niet met geld. Speel in op collectieve behoefte. Bv. om overlast om te zetten in iets positiefs. Aan laagdrempelige ontmoetingsplekken, een warm thuis voor ouderen, oudere migranten, jongeren. Met jongeren behouden, een gemeenschapshuis, het mooiste dorp van Nederland  worden.
  2. Bewoners nemen regie, eigenaarschap en verantwoordelijkheid voor buurt/wijk/dorp waar ze wonen, werken, leven en spelen. Echte ‘trekkers’ die mensen binden en mensen met expertise aantrekken, zonder dat je ze hoeft te betalen.Deskundigen en autoriteiten in een dienstbare houding. Geloof in wat je doet en persoonlijke betrokkenheid zijn noodzakelijk. Het moet je aan het hart gaan om ook zonder geld door te kunnen gaan.
  3. Het is de moeite waard in jouw persoonlijke leven met anderen, voor de mensen om je heen en gemeenschappen waar je deel van uitmaakt. Van maatschappelijke waarde in het grotere geheel en onderdeel van een toekomst waar je aan wilt bijdragen. Er echt zijn voor ouderen, mensen die geen indicatie hebben geeft voldoening. Dat je zoveel terugkrijgt maakt het de moeite waard. Volg je hart. De wereld en onszelf verbeteren. Meer samen, delen, minder ongelijkheid. Jonge generatie opleiden voor een andere economie, gericht op duurzaamheid. Als mensen met verschillende belangen elkaar vinden.
  4. Grote wereldproblemen oplossen in de directe omgeving. Binden op basis van mens zijn. Bijdragen aan zelfvertrouwen en gelijkwaardigheid met ruimte voor nieuwsgierigheid en verschil. Als het lukt om in contact met een paar mensen dingen te beginnen. Goeie balans tussen persoonlijke doelen en talenten, wat je wilt/kunt betekenen en waar je blij van wordt.
  5. Vier successen. Succes moet zichtbaar zijn, gevierd worden, met jong, oud en iedereen. Maak anderen ook deelgenoot van wat dit brengt aan positieve energie, plezier en blijheid.
  6. Zoek/vind waar de energie zit. De energie die vrij komt als bewoners met elkaar aan de slag gaan, gezamenlijke doelen realiseren. Mensen die binnenkomen geven energie en dankbaarheid. Gemeenschap brengt mensen bij elkaar en creëert een netwerk. Betrek mensen met intrinsieke motivatie om motor van verandering in beweging te brengen en houden. Denk niet in gedoe maar in energie en enthousiasmeer vanuit de bedoeling.
  7. Betrek alle talenten. Warme persoonlijkheid is gemakkelijk om verbinding mee aan te gaan. Je kunt het niet alleen. Investeer in trot­­s, sociaal ondernemerschap, diversiteit en inclusie. Jonge en diverse mensen ideeën laten ontwikkelen. Talenten scouten, loslaten en voortdurend ruimte blijven geven voor ‘eigenwijze’ initiatieven. Wat ik te doen heb is de blik verruimen, talent ontplooien, slimmer worden met elkaar.
  8. Altijd het gesprek, de dialoog aangaan. Op gelijkwaardige basis, open en eerlijk, in balans tussen inbrengen, luisteren, uitspreken, faciliteren.  Om van eigen praktijken, ervaringen en perspectieven van anderen te leren, met elkaar te reflecteren zodat dingen verder komen. Gedoe is er altijd, het gaat erom hier met elkaar sterker uit te komen. Gebruik bewonerstaal: ‘actieve bewoners’ en verbind in mens zijn. Wees nederig en dienend. Versta de taal van anderen, van ‘doeners’ en ‘vrijwilligers’. Ga in dialoog met elkaar en vooral ook met de mensen waarvoor we het doen. Ga op expeditie met heterogone groepen: initiatieven, beleidswerkers, wijkwerkers etc.. We hebben dialoog nodig om samen het fundament op orde te brengen.
  9. Continue inzet die de vrijwilligheid overstijgt zodat het vol te houden is. Een eigen salaris, betaalde baan om niet afhankelijk te zijn en continuïteit te kunnen borgen.
  10. Doen en niet teveel praten. Investeer in wat je energie geeft en ga gewoon aan de slag. Begin met kleine concrete dingen: een schommel voor de kinderen, schoon maken, ophangen van bloembakken. Koop laatste café. Bouw jongerenwoningen. Herbestemming kerk. Dorpsondersteuner ouderenzorg. Familiehuis. Je moet erin werken, het (door)leven, niet teveel praten, dan ontmoet je diversiteit. Verbinding door samen dingen te doen. Ga naar mensen, ontmoet elkaar in context.
  11. Met en van elkaar leren, elkaar inspireren. Je mag fouten maken, niet weten. Wordt slimmer met elkaar door patronen te leren herkennen. Door groepen te ontvangen, samen te werken met universiteiten, hogescholen en in Europa. Door eigen praktijken en ervaringen te onderzoeken, met ervaringsdeskundigen, studenten en lectoren en wetenschappers in dialoog te gaan en samen verder te komen. De steun die je krijgt door in gesprek te gaan, door met vrijwilligers te praten, doordat je mensen ziet opbloeien. Organiseer een cursus samenwerken in diversiteit en Cooperatiekunsten. Help autoriteiten en deskundigen in een dienstbare houding te komen. Ontwikkelplekken waar oud en jong met en van elkaar leert. In society opleidingen verzorgen.
  12. Een verbindend weefsel van mensen die elkaar kennen en weten te vinden met bv. appgroep, ‘cafe’, krant en korte lijntjes. Een gemeenschap/community van mensen die met en van elkaar kunnen leren en de beweging, verandering verder helpen brengen, ook in het positiespel. In al je rollen (bewoner, professional, bestuurder etc.) kan je kiezen voor een optie die bijdraagt aan gemeenschapskracht.
  13. (Buurt)coöperatie als verbinder tussen eilanden, tussen verschillende partijen, tussen mensen op verschillende handelingsniveaus: beleef- en systeemwereld, met elkaar en niet tegen elkaar, verbindingen maken. Vaak gedoe met de overheid, structuren die niet werken, grenzen van systemen.
  14. (Buurt)coöperatie als platform met een integrale benadering en duidelijke toekomstvisie. Bv. Buurttop voor een Toekomst agenda. Uitwerking thema’s in verschillende werkgroepen: Energie en duurzaamheid, wonen en zorg, leegstaand schoolgebouw in gebruik willen nemen, Masterplan Groen. Gedachtegoed “Commons” inbrengen in omgevingswet (aardwarmte als common). Deelgenootschap als onderdeel coöperatie en democratische vernieuwing. Meer wederkerige samenwerking tussen kennisinstituten en bewonersinitiatieven, o.a. in “insociety” opleidingen.
  15. Werk samen in partnerschappen op gelijkwaardige basis op het snijvlak van het publieke en private domein. Je hebt veel partners nodig. Investeer in samenwerking. Ook in het positiespel en machtsspel van de grotere belangen. Gemeenschapskracht ontwikkelt zich in partnerschappen en kan verandering bewerkstelligen in de professionele organisaties. Met gemeente vanuit ­­gemeenschappelijke visie op wonen, zorg, leefbaarheid. Met private partijen op ruimtelijk, economisch en maatschappelijk vlak. Dat kan bv. in een ‘Tussenheid’, bundeling van competenties en aspiraties, jong en oud, gewone mensen en ambtenaren.
  16. Een team/mix van mensen die vanuit vertrouwen samenwerken, zich committeren aan de bedoeling, verantwoordelijkheid nemen, veranderen met energie, elkaar versterken en met elkaar verder komen. Verzamel mensen om je heen met verschillende talenten, die vragen stellen, anderen insluiten, met anderen willen leren, openstaan voor voortschrijdend inzicht, met wie je kan sparren.
  17. Wees transparant over belangen. Verbindt mensen op wat de moeite waard is voor ieder persoonlijk, de groep, omgeving, wereld. Wees helder over verschillende belangen en de omgang met opbrengsten, geld. Maak anderen deelgenoot, ook van het plezier en de lol die het brengt.
  18. Ontwikkel een meervoudig verdienmodel dat recht doet aan maatschappelijke waarde creatie op verschillende vlakken (zorg, energie, groen, cultuur, onderwijs, inclusie, werk, inkomen etc.) met verschillende inkomstenstromen zodat het vliegwiel de beweging versterkt.