Een echt gesprek voeren kun je leren. Dat vraagt iets anders dan opinies met heftigheid verkondigen. Ook online kun je in gesprek dichter bij elkaar komen. Wilma de Buck verzorgt dialoogworkshops en trainingen voor onder meer lokale PAX-vredesgroepen als voorbereiding op PAX-Vredesweekdialogen. In 2021 zijn handleidingen, online workshops en trainingen ontwikkeld om in gesprek te gaan over inclusief samenleven.
Verschillen verbinden
“Wanneer heb jij vrede gekregen met een ander die sterk van jou verschilt? En wat was daarvoor nodig?” Deze vraag wordt me gesteld door Wilma de Buck. Samen met nog vier anderen voeren we een (online) dialooggesprek in de dialoogtraining over het thema van de Vredesweek. Het is een indringende vraag, die me aan het denken zet over het verbinden van verschillen en hoe ik dit zelf in mijn leven heb ervaren. Het is bijzonder om deze ervaringen met anderen te delen en vervolgens na te denken over de concrete stappen die je zelf kunt zetten, om meer verbinding tussen mensen te bevorderen. Het is nog maar een oefening, deze bijeenkomst, om te proeven aan de Vredesweekdialoog. Maar het gesprek smaakt goed: dat belooft wat voor de Vredesweek!
Online in gesprek
Verschillende Ambassades van Vrede, scholen, buurthuizen en kerken organiseren dialooggesprekken in de Vredesweek. Door corona is dit wel een uitdaging: afstand houden blijft nodig en dat vraagt om grotere ruimten en goede luchtverversing. Een alternatief is de online dialoog. Veel mensen zijn in de afgelopen maanden gewend geraakt aan deze manier van ontmoeting. Maar toch… je kunt elkaars lichaamstaal minder goed lezen en niet iedereen is even vaardig met de computer. Utrecht in Dialoog heeft intussen al veel ervaring met online-dialogen. “Het lukt goed om online contact te maken”, zegt Wilma de Buck. “Het is echter wel van belang dat ieder vanuit het hart spreekt en dat er goede afspraken gemaakt worden, zodat iedere deelnemer vrijuit durft te spreken”.
Waarom dialoog?
Ontmoetingen en echt in gesprek gaan met mensen die niet op je lijken is cruciaal om vertrouwen te vinden en samenleven mogelijk te maken. Wilma beschrijft hoe dialoog bijdraagt aan vreedzame ontmoetingen. “De dialoog gaat uit van persoonlijke ervaringen en nodigt uit tot luisteren naar elkaar. Een dialooggesprek helpt zo om de ander beter te leren begrijpen. Het maakt nieuwsgierig en zet verschillende perspectieven naast elkaar. Door een dialoog komen gesprekspartners niet tegenover elkaar te staan, zoals in een debat, maar ontstaat er juist meer verbondenheid”. Elk van de deelnemers kan aan het begin van de ontmoeting aangeven, wat er voor hem of haar nodig is om vrij te kunnen spreken. “Laat OMA thuis” is ook een belangrijk uitgangspunt. 
Dat wil zeggen: geef geen Oordelen, Meningen of Adviezen aan elkaar. Dan wordt het een echte ontmoeting.
Dialoog inclusief samen leven
In de Vredesweek kun je in gesprek gaan met mensen die anders denken, leven, werken, geloven, hopen en liefhebben dan jijzelf. Zo kun je ontdekken hoe ‘inclusief samenleven’ er uit kan zien voor jou en anderen, waar dit in zit, wat werkt en wat je zelf kunt bijdragen. Wil je ook online meepraten? Het debat over racisme, en onderzoek van ons koloniaal verleden was hard nodig. Het is daarnaast goed om te kijken naar andere stappen. Want er is meer nodig dan een opinie met veel heftigheid verkondigen. Een echt gesprek is nodig. Tijdens de Vredesweek worden daarvoor handvatten geboden.
Door Annemarieke Hollanders (PAX Vredeskrant)